IP/11/362

Brüksel, 24 Mart 2011

AB, Japonya‘dan ithal edilen ürünlerdeki kontrolleri artırıyor

Avrupa Birliği, gıda zincirindeki muhtemel riski azaltmak amacıyla Japonya‘nın Fukushima Daiichi nükleer santralindeki kazadan etkilenmiş olabilecek belirli bölgelerinden ithal edilen yem ve gıdalar için uygulanacak ithalat kontrollerini güçlendirmeye karar verdi. Üye Devletler, Gıda Zinciri ve Hayvan Sağlığı Daimi Komitesi (SCoFCAH) toplantısında Komisyon‘un özel ithalat koşulları getirilmesine ilişkin teklifini kabul etti. Alınacak tedbirler, Japonya‘nın, kazadan en fazla etkilenen 4 vilayet dahil toplam 12 vilayetinden¹ gelen tüm gıda ve yemlere uygulanacak. Bu vilayetlerden gelen bütün ürünler Japonya‘yı terk etmeden önce test edilecek ve AB‘de rasgele teste tabi tutulacak.  Geriye kalan 35 vilayetten gelen gıda ve yemlere menşe vilayetini gösterir bir beyanname eşlik edecek ve AB‘ye ulaştıklarında rasgele teste tabi tutulacak. AB, bu önlemleri her ay gözden geçirecek.

Kabul edilen Tüzük, 12 vilayetten gelen her bir sevkıyata Japon yetkili otoriteleri tarafından düzenlenen ve ürünün AB‘nin maksimum izin verilen limit değerlerini² aşan düzeyde radyonüklit içermediğini gösteren bir beyanname eşlik etmesini şart koşuyor. Radyonüklitler, radyoaktif elementlerdir ve Komisyon Tüzüğü iyot-131, sezyum-134 ve sezyum-137‘ye özel atıflar içermektedir.  Ayrıca, ithalatçıların Japonya‘dan yüklenen gıda ve yemin ulaşmasından iki gün önce ulusal yetkili otoriteyi bilgilendirmesi gerekiyor.  11 Mart 2011 tarihinden önce hasat edilen veya işlenen gıda ve yemler bu mevzuatın hükümlerinden etkilenmiyor. Ancak, Japonya‘nın tüm bölgelerinden gelen bu ürünlerin 11 Mart tarihinden önce hasat edildiğini/işlendiğini belirten bir beyanname eşliğinde gelmesi gerekiyor.

11 Mart tarihinden sonra hasat edilen/üretilen gıda ve yemler için alınan önlemler şunları kapsıyor:

• Sınır Kontrol Noktası veya Belirlenmiş Girişi Noktasında bulunan yetkili otoriteler, Japonya‘dan gelen her sevkıyat için belge ve kimlik kontrolü gerçekleştirecektir.

• Yukarıda belirtilen 12 vilayetten gelen gıda ve yem sevkıyatların en az %10‘unda laboratuvar analizleri dahil fiziksel kontroller gerçekleştirilecektir.   Geriye kalan 35 vilayetten gelen sevkıyatların en az %20sinde fiziksel kontrol uygulanacaktır.

• Test sonuçları beklenirken ürünler en fazla 5 çalışma günü resmi kontrol altında tutulacaktır. Ürünler, ithalatçının gümrük yetkililerine yukarıda belirtilen resmi kontrollere ilişkin olumlu sonucu göstermesini takiben serbest bırakılacaktır.

• İzin verilen maksimum seviyeleri aşan ürünlerin piyasaya arzına izin verilmeyecek ve ya güvenli bir şekilde imha edilecek ya da Japonya‘ya geri gönderilecektir.

Komisyon‘un teklifi bugün Gıda Zinciri ve hayvan sağlığı Daimi Komitesinde onaylanmış olup, yarın (25 Mart 2011) kabul edilecektir. Uygulama tüzüğü AB Resmi Gazetesinde yayımlanmasını takip eden günde yürürlüğe girecektir. Tüzüğün 26 Mart 2011‘de yayımlanması beklenmektedir.

Halihazırda, Japonya‘dan ithal edilen gıda ve yemdeki artan radyasyon seviyelerinin AB tüketicileri için risk oluşturduğuna ilişkin bir kanıt bulunmamaktadır. Ancak, Komisyon kendi gıda zincirindeki muhtemel riski azaltmak ve AB vatandaşlarını daha iyi koruyabilmek için ithalat kontrollerini artırmaya karar vermiştir.  Komisyon Japonya‘daki gelişmeleri yakından takip etmektedir. Komisyon, 15 Mart 2011 tarihinde Hızlı Alarm Sistemi vasıtasıyla Üye Devletlerden Japonya‘dan gelen ürünler için kontrol uygulamalarını talep etmiştir.

Japonya‘daki nükleer krizden AB vatandaşlarının etkilenme riski aşağıdaki nedenlerden dolayı düşüktür:

•§         Japonya‘ya sadece 4 hayvansal ürün için ihracat onayı verilmiştir: Balıkçılık ürünleri,  çiftkabuklu yumuşakçalar, kılıf ve hayvan maması. 

•§         Japonya‘dan AB‘ye sebze ve meyve de ihraç edilmektedir, ancak ihracat hacmi küçüktür- 2010 yılında Japonya‘nın tüm bölgelerinden yapılan ihracat yaklaşık 9.000 tondur.

•§         Alınan son bilgilere göre Japon yetkililer, belirlenen kabul edilebilir limitlerin üzerinde radyoaktivite içeren gıdaları (ve içme suyu) Japon tüketicilere satılmaması ve ihraç edilmemesi için gerekli önlemleri almıştır.

•§         Japonya tarım ürünlerinin (hayvansal ürünler, balık ve bitkisel ürünler gibi) AB‘ye ithalatı oldukça düşüktür. 2010 yılında Japonya‘dan AB‘ye ithal edilen tarımsal ürünlerin toplam değeri 187 milyon Avro, balıkçılık ürünlerinin ise 18 milyon Avro‘dur.

¹ Fukushima, Gunma, Ibaraki, Tochigi, Miyagi, Yamagata, Niigata, Nagano, Yamanashi, Saitama, Tokyo ve Chiba

² Konsey Tüzüğü (Euratom) No. 3954/87 (OJ L 371, 30, 12, 1997, s. 11)