BASINA ve KAMUOYUNA

•-       HER BİREY YETERLİ ve DENGELİ BESLENME HAKKINA SAHİPTİR.

•-       GIDA GÜVENLİĞİ ZAMAN YİTİRMEDEN HAYATA GEÇİRİLMELİDİR.

Açlık ve yetersiz beslenmenin önüne geçmek için Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) 1979 yılında aldığı bir kararla, kuruluş yıldönümü olan 16 Ekim tarihini Dünya Gıda Günü olarak belirlemiştir. Bu amaçla Dünya Gıda Haftası çerçevesinde her yıl bir dizi etkinlik gerçekleştirilmektedir.

Açlık ve yetersiz beslenme insanlığın en önemli sorunlarından biridir. Gerek gelir dağılımındaki adaletsizlikler, gerekse doğal afetler sonucu oluşan çevresel faktörler açlığın en büyük nedenleri arasındadır. 

Yaşanmakta olan yoksulluk ve açlığı, 2008 yılında başlayan küresel ekonomik kriz de önemli ölçüde tetiklemiştir. Bu krizden en büyük payı, ne yazık ki, üçüncü dünya ülkeleri almıştır. Birleşmiş Milletler verilerine göre, az gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerdeki açlık ve yoksulluk çok ciddi boyutlara ulaşmış durumdadır. Dünyada yaklaşık bir milyar kişi açlık ve aşırı yoksulluk koşullarında ölüm-yaşam savaşımı verirken, 2009 yılında da, sürmekte olan küresel ekonomik kriz nedeniyle, 100 milyon insanın daha açlıkla karşı karşıya kaldığı belirtilmektedir. Yetersiz beslenme ve açlığa bağlı olarak günde binlerce insan, özellikle çocuk yaşamını yitirmektedir. Oysa, silahlanma ve savaşlara ayrılan bütçelerin çok az bir kısmıyla dünyadaki tüm açlığın önüne rahatlıkla geçilebileceği bilinen bir gerçektir.

Küresel krizin aşılmasına yönelik atılan en büyük adım, gelişmiş ülkelerin krize karşı hazırladığı önlem paketleri olmuştur. Ancak bu yardım paketleri, ne yazık ki yoksulluk ve açlığın önlenmesi adına değil, krize giren küresel dev şirketlerin kurtarılması için olmuştur. 

Gelinen aşamada, açlığın ve yoksulluğun giderilmesi konusunda atılan cılız adımların  pek bir inandırıcılığı kalmamıştır. Bugüne kadar gıda güvencesi konusunda verdikleri sözlerin hiç birini yerine getirmeyen ve kimi büyük şirket ve bankaları kurtarmak için trilyonlarca dolar bütçe ayırmaktan çekinmeyen küresel egemenlerin, açlık ve yoksullukla mücadele için az gelişmiş ülkelere 15 milyar dolarlık yardım yapma sözünün ciddiye alınacak bir yanı yoktur. Oysa, FAO‘ ya göre yapılacak 30-40 milyar dolarlık yardımla dünyadaki açlığın önüne geçilebileceği belirtilmektedir.

Yaklaşık bir yıldır dünyada yaşanan küresel ekonomik krizin en büyük faturalarından birini Türkiye ödemektedir. Bu nedenle, % 10 düzeyine ulaşan ekonomik küçülme yaşanmıştır. Gıda sanayinde yaklaşık % 26 lık bir istihdam kaybının olduğu belirlenmiştir.

İstihdam ve işsizlik sorunlarının, işyerlerinin kapanmasına bağlı olarak daha da artması, halkın alım gücünün düşmesi, gelir dağılımındaki adaletsizlikler sektörü olumsuz yönde etkilemeyi sürdürmektedir. Olumsuz ekonomik koşullar merdiven altı  ve kayıt dışı üretimi arttırmakta, bu durum, gıda güvenliğini ve dolayısıyla halk sağlığını ciddi biçimde tehdit etmektedir. Türkiye‘de 40 bini aşkın gıda üretim yerinin azımsanmayacak bir kısmının kayıt dışı olduğu bilinmektedir. Bu konuda yetkili kurum olan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, yaklaşık 15 yıldır gıda güvenliğinin sağlanması adına önemli sayılabilecek adımlar atamamıştır.

Özellikle, merdiven altı diye tanımlanan kayıt dışı üretimin yüksek düzeyde olması, gıda maddeleri üretiminin büyük bir çoğunluğunun uygun olmayan koşullarda gerçekleştirilmesi, üretimde teknik personelin çalıştırılmaması, yeterli ve istenen düzeyde denetimlerin yapılmaması gibi sorunlar, bugün ülkemizde gıda güvenliği konusunda yaşanan en büyük sıkıntıdır. Bununla birlikte,  kayıt altında olan üretim yerlerini bile denetlemekte yetersiz kalan Tarım ve Köyişleri Bakanlığı, üretim yerlerinde gerekli teknik ve hijyenik koşulların sağlanmasında oto kontrol anlamında önemli işlevler üstlenen "Sorumlu Yönetici" uygulamasını kaldırmayı planlamaktadır. Sorumlu yöneticilik uygulamasının kaldırılması, gıda güvenliği alanında yaşanmakta olan sıkıntıları daha da arttıracağı gibi, sosyal yaşamda da büyük sorunlara neden olabilecektir.

İnsanların yeterli ve güvenilir gıdaya ulaşma hakkının sağlanması ve buna göre adım atılması, sadece ülkemizde değil tüm dünyada yaşamsal öneme sahiptir. Açlık ve yoksullukla mücadele ve tüketicinin bilinçlendirilmesi adına, resmi kurumlarla birlikte meslek örgütleri, sivil toplum örgütleri ve basına büyük görev ve sorumluluk düşmektedir.

Basına ve Kamuoyuna saygıyla duyurulur.

TMMOB GIDA MÜHENDİSLERİ ODASI