Gıda Mühendisleri, Gıda Güvenliği ve Gıda İşleme Teknolojilerinin Önemi

Gıda, insan hayatında vazgeçilemez ve ertelenemez bir ihtiyaçtır. Sadece bu nedenle dahi son derece önemli ve stratejik olan gıdanın sürdürülebilir biçimde güvenilir olması çok önemlidir. Gıda güvenliği, temelde birincil üretimden tüketiciye kadar üretimin her aşamasında alınması gereken tedbirler bütününü oluşturur.

Uzun bir süredir gıda güvenliği ile ilgili olarak yoğun bir bilgi kirliliği ve karmaşa yaşanmaktadır. Gıdaların üretim teknolojileri ve ürün özellikleri konusunda uzman olmayan kişiler yanlış ve bilimsellikten uzak bazı açıklamalar yaparak kamuoyunu yanıltmakta, insanların akıllarını karıştırmaktadırlar. Hiçbir bilimsel temele ve etik kurallara uymayan bu açıklamalar, tüketicilerin kaygılarını artırarak, beslenmeleri konusunda hatalar yapmalarına yol açmaktadır. Beslenmede yapılan hatalar, sağlıkla ilgili geri dönüşsüz birçok tehlikeyi ortaya çıkarmaktadır. 40 yıllık bir meslek olan gıda mühendisliği mesleğini temsil eden kamu kurumu niteliğinde bir meslek odası olarak; bu tarz gerçeklikten uzak açıklamaların toplumda oluşturduğu yanılgıyı düzeltmek ve gerçekleri kamuoyuyla paylaşmak üzere gerek basın açıklamalarımızla, gerek etkinliklerimizle, gerekse medya aracılığıyla doğru bilgileri aktarmayı ve bir bilim insanının sahip olması gereken etik kuralları kendilerine hatırlatmayı kendimize görev biliyoruz.

Hassas gruplar başta olmak üzere, tüm bireyler tarafından tüketilen gıdaların ulaşılabilir ve güvenilir olması, gıda bilimi ve onun uygulayıcıları olan gıda mühendislerinin varlığı ile mümkündür. Gıda mühendisleri; hammaddeden gelen besin öğelerini olabilecek en iyi düzeyde koruyarak,  en az kayıpla üretimden-tüketime tüm süreçlerde sağlığa uygun, güvenli ve kaliteli gıda üretilmesi temelinde eğitim alırlar. Eğitimlerini, geleneksel yöntemler de dahil olmak üzere gıdaların üretim aşamalarında var olan sorunları tespit etmek, bunları önlemek, gıda üretim teknolojilerini geliştirmek üzere kullanırlar. Ayrıca gıda maddelerinin ambalajlanması ve depolanması, üretilen gıdaların kalite kontrollerinin ve resmi denetimlerinin yapılması, gıda alanında araştırma-geliştirme faaliyetlerinin yürütülmesi  konularında da görev ve sorumluluklar alırlar.

Yaşadığımız dünyada tüketici ihtiyaçlarına cevap verebilmek için ürünlerin çeşitlenmesi, yeni ürünlerin oluşturulması gerekmektedir. Bunun için de gıda konusunda uzmanlaşmış meslek grupları, gıda mühendisleri vazgeçilmezdir. Gıda üretim işletmelerinde, fabrikalarda, gıda mühendislerinin olmaması durumunda, güvenilir gıdaya ulaşmak tesadüflere kalacak, dengeli ve yeterli beslenme için gerekli ürünlerin birçoğuna ulaşmak hayal olacaktır.

Günümüzde güvenli, besleyici ve lezzetli gıdaların her mevsimde, her yerde bulunabilmesi uygulanan teknik yöntemlerle mümkün hale gelmiştir. Ancak sağlıklı yaşam için güvenilir gıdaya ulaşmak son derece önemlidir. Doğada; ekmek, un yoktur, buğday vardır. Yoğurt ve peynir yoktur, süt vardır. Salam, sucuk yoktur, küçükbaş, büyükbaş, kanatlı hayvanlar vardır. Doğal olan her şey daima sağlıklı anlamına gelmemektedir. Faydalı ve tüketilebilir bazı doğal gıdaların yanı sıra, toksik veya tüketilmesinde sakınca olduğu halde işlendikten sonra güvenli hale gelen pek çok gıda vardır.  Gerekli kontroller sağlanmazsa güvenli olabilecek pek çok ürün de sağlık riskleri içerebilir. Çiğ tüketilen sebze ve meyve hariç, tükettiğimiz gıdalar ister ev koşullarında, isterse sanayide üretilsin hepsi işlenmiş üründür.

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı olarak bana göre; güvenli gıdayı tüketiciye ulaştırmak ve etkin bir gıda denetimi yapabiliyorum diyebilmek için mevzuata uygun olmayan bir ürünün market raflarına çıkmaması gerekmektedir.  Yani hammadde, üretim, taşıma, depolama, ambalajlama gibi aşamalarda denetimlerin yapılıp, satışa sunulacak ürünlerin bütün kontrollerinin yapılmış olması gerekmektedir.

Fuarlar, hızla gelişen gıda ve içecek sektörlerine yönelik olarak hammadde, ekipman, makine, ambalaj ve pazarlama konularında yenilikçi çözümler üreten firmaların temsilcilerini, üst düzey yöneticilerini ve tüketicileri bir araya getirmektedir. Bu kapsamda FOTEG İstanbul Gıda İşleme Teknolojileri Uluslararası İhtisas Fuarı kapsamında 16 Mart 2017 tarihinde 15:00-17:00 arasında gerçekleştirilecek olan "Gıda Güvenliği ve Gıda İşleme Teknolojileri" başlıklı Paneli önemli buluyorum. Panelin, sektörü yakından tanıyan ve Oda organlarımızda da görev alan Gıda Mühendislerinin katılımıyla zenginleşeceğini ve verimli sonuçlar alınacağını düşünüyorum.

Yusuf SONGÜL
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı