GIDA İŞLETMELERİNDE MÜHENDİS YOKSA HALK SAĞLIĞI TEHDİT ALTINDADIR
Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanun Tasarısı, TBMM Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu‘nda görüşülmektedir.
Bilindiği üzere ülkemizde, kayıtlı yaklaşık 40 bin civarında gıda işletmesi bulunmaktadır. Diğer taraftan, gıda üreten – dağıtan – satan tüm noktalarla birlikte bu sayı 500 binin üzerine çıkmaktadır. Tarım ve Köyişleri Bakanlığı‘nda gıda denetçisi konumunda çalışan 5 bin civarındaki kamu görevlisi tüm bu noktaları denetlemekle yükümlü olmakla birlikte, fiilen bunun mümkün olamayacağı da açıktır.
Bu kapsamda, 5179 sayılı Gıda Yasası, sorumlu yöneticilik müessesesi kurarak, gıda işletmelerinin, işletmelerde çalışan teknik elemanların hizmetleriyle hijyen standartlarının yükseltilmesi ve gıda güvenliğinin sağlanması; böylelikle bir anlamda bu işletmelerin denetlenmesi hükmünü getirmişti.
Buna karşılık, halen TBMM‘de görüşülmekte olan Veteriner Hizmetleri, Bitki Sağlığı, Gıda ve Yem Kanun Tasarısı, sorumlu yöneticilik müessesini kaldırmakta, 30 beygir gücü ve 10 çalışanın altındaki büyüklükteki işyerlerini de, teknik eleman çalıştırma zorunluluğundan muaf kılmaktadır. Bu büyüklüğün üzerindeki işletmelerde ise, işin nevine göre, konu ile ilgili lisans eğitimi almış en az bir personel çalıştırma zorunluluğu getirilmektedir.
Türkiye‘deki 40 bin gıda işletmesinin yaklaşık % 80‘inin 30 beygir gücü ve 10 çalışanın altındaki işletme büyüklüklerine sahip olduğu ve gıda güvenliğine aykırı uygulamaların ağırlıkla bu işletmelerden kaynaklandığı değerlendirildiğinde; sözü edilen Tasarı‘nın, hem gıda güvenliği ve halk sağlığı için ne denli tehlikeli sonuçlar yaratacağı hem de sorumlu yönetici olarak çalışan binlerce mühendisin istihdamı açısından ne ölçüde büyük sorunlar doğuracağı kolayca öngörülebilir.
Bu çerçevede, Komisyon toplantılarına katılan Odalarımızın Başkan ve yöneticileri, sözü edilen soruna dikkat çekmişler ve alt Komisyona sevk edilen Tasarı görüşmelerinde, gıda sektörüne ilişkin verileri ve somut gerçekleri ortaya koymuşlardır.
Bu kapsamda, Alt Komisyonda yapılan görüşmelerde, Alt Komisyon üyesi milletvekillerinin (Adalet ve Kalkınma Partisi: Orhan KARASAYAR, Ahmet ERTÜRK, Mehmet ERDOĞAN – Cumhuriyet Halk Partisi: Ramazan Kerim ÖZKAN – Milliyetçi Hareket Partisi; Abdulkadir AKCAN) oybirliğiyle kabul ettikleri önerge ile istihdam zorunluluğu olan işletme boyutu 20 BG ve 5 çalışanın üzeri olarak kabul edilmiştir. Gerçekte, bu boyutun dahi sorunlu olduğu bilinmekle birlikte; çok küçük boyutlu işletmelerde istihdam zorunluluğunun ekonomik anlamda kaldırılabilir olmaması nedeniyle bu boyutta uzlaşı oluşmuş ve böylelikle 20 BG ve 5 çalışan üzeri kapasiteye sahip işletmelerin, işin nevine göre lisans eğitimi almış bir personel çalıştırmalarına yönelik bir asgari müşterek sağlanmıştır.
Ancak; 08. Nisan 2010 Perşembe günü TBMM Tarım Orman ve Köyişleri Komisyonu‘nda yapılan toplantıda, bu kez Adalet ve Kalkınma Partisi Bursa Milletvekili Ali KOYUNCU ve Aydın Milletvekili Mehmet ERDEM tarafından verilen önerge ile maddenin bir önceki haline getirilmesi teklif edilmiştir. Teklif Tarım ve Köyişleri Bakanı Dr. Mehdi EKER tarafından da uygun bulunmuştur.
Komisyon üyelerinden Milliyetçi Hareket Partisi Erzurum milletvekili Prof. Dr. Zeki ERTUGAY ve Cumhuriyet Halk Partisi Mersin milletvekili Vahap SEÇER önergeye karşı görüş açıklamışlar ve esasen küçük işletmelerin denetlenmesi gerektiğini, ancak bu işletmelerin üzerine maddi yük doğmaması için küçük işletmelerde çalışan teknik elemanların maaşlarının tarım bütçesine konulacak ödenekten karşılanmasının doğru olacağını ifade etmişlerdir. Önerge üzerindeki görüşmeler tamamlanmadan toplantıya ara verilmiştir.
Kanun Tasarısı‘nın görüşülmesine 09 Nisan 2010 Cuma günü saat 10.30‘da başlayacak olan TBMM Tarım Orman ve Köyişleri Komisyon toplantısında devam edilecektir. Odalarımız aracılığıyla hazırlanan ve milletvekilleri tarafından Komisyona sunulacak önergelerle birlikte, yukarıdaki önerge de, 9 Nisan 2010 tarihli toplantıda ele alınacaktır.
Alınacak karar gıda güvenliği ve halk sağlığı açısından önemli bir sınav niteliğinde olacaktır. Küçük işletmelerin teknik eleman olmadan çalışmasına izin verilmesi, halen var olan gıda risklerinin boyut kazanmasına ve halk sağlığına yönelik ihlallerin daha da artmasına; sorumlu yönetici olarak çalışan 8 bini aşkın gıda mühendisi, 7 bin beşyüzü aşkın ziraat mühendisi ve 5 bine yakın kimya mühendisi olmak üzere toplam 20 bin civarında mühendisin de işini kaybetmesine neden olacaktır.
Bu sorunun aşılmasında; biz Oda yetkililerin verdiği mücadele kadar, siz meslektaşlarımızca verilen tepkiler ve konunun sahiplenilmesi de önemli rol oynayacaktır. Bu kapsamda; ekte tarafınıza sunulan metnin 08 Nisan 2010 tarihinde, en yoğun biçimde başta Tarım ve Köyişleri Bakanı Dr. Mehdi EKER olmak üzere; tüm komisyon üyelerine e-posta veya faks yolu ile ulaştırılması için etkin bir çalışma yürütmemiz gerekmektedir. Özellikle 09.04.2010 Cuma saat 10.30‘da yapılacak olan toplantı öncesinde, bu tepkilerin yoğun bir biçimde iletilmesi büyük önem taşımaktadır.
Tasarı ile ilgili olarak ayrıca yoğun bir biçimde basın-yayın organlarının kullanılması; hafta sonunda ise bir basın açıklaması yapılması planlanmıştır. Gelişmeler doğrultusunda; üç Oda birlikte sürekli eylem planı gözden geçirilecek, yasanın yayımlanması aşamasına kadar haklarımızın en etkin biçimde savunulması için mücadelemiz devam edecektir. ,
Saygıyla duyururuz.
Gıda Mühendisleri Odası | Kimya Mühendisleri Odası | Ziraat Mühendisleri Odası |
Petek ATAMAN | Mehmet BESLEME | Gökhan GÜNAYDIN |
Başkan | Başkan | Başkan |