İstihdamı Zorunlu Personel asgari aylık ücretleri konusunda Aydın Ticaret Odası‘ndan gelen yazı ve bu yazıya ilişkin Odamız, Kimya ve Ziraat Mühendisleri Odaları‘nca ortak oluşturulan cevap yazımız aşağıda yer almaktadır.

Tarih : 21.08.2013
Sayı   : 2013/0672

İlgi: 05.07.2013 tarih ve 6308/03 -05 sayılı yazınız

İstihdamı Zorunlu Personel asgari aylık ücretleri konulu ilgi yazınız Ziraat, Gıda ve Kimya Mühendisleri Odaları‘nca incelenmiş ve konuya ilişkin değerlendirmelerimiz aşağıda sunulmuştur.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği ve bağlı odaları Anayasa‘nın 135. Maddesine göre kurulmuş kamu kurumu niteliğinde kurumlardır.  

Anayasanın 135. maddesi kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşları ve üst kuruluşları "belli bir mesleğe mensup olanların müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleri ile ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplini ve ahlakını korumak maksadı ile kanunla kurulan ve organları kendi üyeleri tarafından kanunda gösterilen usullere göre yargı gözetimi altında gizli oyla seçilen kamu tüzel kişilikleridir" şeklinde tanımlanmıştır.

Yine bu çerçevede TMMOB ve odaların oluşumu, işleyişi ve görevlerini düzenleyen 6235 sayılı "Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu"nun 2/b maddesinde "Mühendislik ve mimarlık mesleği mensuplarının, müşterek ihtiyaçlarını karşılamak, mesleki faaliyetlerini kolaylaştırmak, mesleğin genel menfaatlere uygun olarak gelişmesini sağlamak, meslek mensuplarının birbirleriyle ve halk ile olan ilişkilerinde dürüstlüğü ve güveni hakim kılmak üzere meslek disiplinini ve ahlakını korumak için gerekli gördüğü bütün teşebbüs ve faaliyetlerde bulunmak" Birliğin kuruluş amaçları arasında gösterilmiştir.

İlgi yazınıza muhatap olan protokolü imzalayan üç Oda kendi Ana Yönetmelikleri‘nde bu görevlerini ve usullerini bir kez daha ayrıntılı olarak düzenlemişler ve bu yönetmelikleri de mevzuat hazırlama usullerine uygun bir biçimde Resmi Gazetede yayınlamışlardır.

24.09.2006 Tarih ve 26299 Sayılı Resmi Gazete‘de yayınlanan TMMOB Gıda Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliği‘nin Oda Yönetim Kurulu‘nun görevlerini belirleyen 33. Maddesi‘nin "ç" bendinde görevler arasında "Üyelerin çalışma alanlarıyla ilgili diğer meslek kuruluşları ile işbirliği yaparak, üyelerinin hak ve yetkilerini koruyucu tedbirler almak, üyelerin gerek kamu kuruluşları ve gerekse özel kuruluş ve kişilerle olan tüm mesleki ilişkilerinde birlikte uyulması zorunlu hukuki esasları belirlemek, bunlara uymayı sağlamak ve uygulanmasını kontrol etmek, mesleki hizmetler karşılığı asgari ücretler ve çalışma koşullarını belirlemek ve bunların uygulanmasını sağlamak, üyelerin iş ve sosyal güvenliklerini sağlayıcı Oda için gerekli her türlü çalışmalarda, üçüncü şahıslar ve kurumlar nezdinde girişimlerde bulunmak" yer almaktadır.

TMMOB Kimya Mühendisleri Odası Ana Yönetmeliği‘nin Oda‘nın amaçlarının düzenlendiği 6. Maddesinde "TMMOB Kimya Mühendisleri Odası, ülkenin ve kamunun çıkarlarının gözetilmesinde, yurdun yeraltı ve yerüstü doğal kaynaklarının bulunması, korunması ve işletilmesinde, tarımsal ve sınai üretimin arttırılmasında, ülkenin sosyal, ekonomik, kültürel ve teknolojik kalkınmasında, çevrenin ve tüketicinin korunmasında, kimya mühendisliği mesleğinin gelişmesinde, mesleğin ülke, toplum ve üyelerinin yararları doğrultusunda uygulanması ve geliştirilmesinde, üyelerinin mesleki çıkar, hak ve yetki, onur ve ortak çıkarlarının korunmasında ve emeklerinin değerlendirilmesinde, üyeleri arasında dayanışmanın sağlanmasında, diğer meslek odaları üyeleri ve halkla ilişkilerinde dürüstlüğün ve ahlakın korunmasında, haksız rekabetin önlenmesinde, uzmanlık alanında ülkenin ve üyenin çıkarlarına uygun politikalar üretilmesinde, oda etkinliklerini ilgilendiren yasa, tüzük ve yönetmeliklerin hazırlanması, geliştirilmesi, değerlendirilmesinde, gerekli önlemleri almak, yurt içinde ve yurt dışında üyelerini temsil etmek ve başlıca aşağıdaki amaçların gerçekleştirilmesini sağlamaktır" denilmektedir.

TMMOB Ziraat Mühendisleri Odası,  6235 sayılı Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Kanunu‘nu ve 23 Mayıs 2008 gün, 26884 sayılı Resmi Gazete‘de yayımlanarak yürürlüğe giren Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği Ziraat Mühendisleri Odası Mesleki Denetim ve Asgari Ücret Yönetmeliği hükümleri çerçevesinde her yıl "Asgari Ücret Tarifesi "hazırlamaktadır. Bu "Asgari Tarife" ile çok farklı mühendislik hizmeti için ücret belirlenmektedir. Tarifede yer alan mühendislik hizmetinden biri olan "İstihdamı Zorunlu Personel Asgari Ücreti" ise Ziraat, Gıda ve Kimya Mühendisleri Odaları‘nca ortaklaşa olarak birçok faktör yanında, kamu hizmetinde 8/1 göstergesinde görev alan mühendisin ücreti de göz önüne alınarak belirlenmektedir.

Bu kurallar uyarınca kamu kurumu niteliğinde meslek kuruluşları olan ve kamu tüzel kişiliği bulunan TMMOB‘nin ve Odalar kendi görev alanı ile ilgili yönetmelik çıkarma, düzenlemeler yapma yetkisine sahiptirler.  Meslekle ilgili yasal düzenlemeler kapsamında, üyelerimizin hak ve yetkilerini savunmak ve bu yetkilerin kullanılabilmesini sağlamak ODAlarımızın görevleri arasındadır.

Kamu Kurumu Niteliğinde Meslek Kuruluşu statüsüne sahip olan TMMOB ve bağlı Odaları idari kuruluşlar olup, tesis ettikleri işlemler idari işlem niteliği taşımaktadır. Her üç meslek Odası aynı çatı kuruluş altında (TMMOB) yer almaktadır ve söz konusu ücretlendirme de 1996 yılında ilk kez 560 Sayılı KHK ile gündeme gelen "Sorumlu Yöneticilik" belgelendirmesi yapılan kişiler için geçerlidir. İlgili KHK zaman içerisinde iki kez değişmiş; 5179 Sayılı Kanun ve peşinden 5996 Sayılı Kanun‘a dönüşmüştür. Halen uygulanan ücret, 5996 Sayılı Kanun kapsamında Odalarınca belgelendirilerek görev yapan istihdam zorunluluğu olan kişilere yöneliktir. Bu kapsamda yapılan iş, toplu iş sözleşmesi veya karşılıklı anlaşma değildir.

Değerlendirilmesi istenilen karar,  ilgili Odaların meslektaşlarının çalışma yaşamına ilişkin olarak almış oldukları karardır. Bu konuda açılan davalar Odalarımız lehinde sonuçlanmıştır.

Bilgilerinizi rica ederiz.

Saygılarımızla,