İZMİR ENTERNASYONEL FUARI,

YÖRESEL LEZZET FUARLARI, GASTRONOMİ FUARLARI VB. ETKİNLİKLERE DAİR

YEME İÇME ALANLARI GÖZLEM RAPORU

91. İzmir Enternasyonal Fuarı, Terra Madre Anadolu 2022 ile beraber 2 - 11 Eylül 2022 tarihleri arasında Kültürpark‘ta ziyarete açılacak. 1 milyonun üzerinde ziyaretçi beklenen fuar alanı içerisinde onlarca gıda maddesi satan büfe ve mekân faaliyete geçecek. TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şubesi olarak geçmiş senelerden edindiğimiz izlenim ve tespitlere dayanarak bu sene de hijyen kurallarının ve gıda güvenliğinin bir kenara bırakılıp halk sağlığını tehdit edici uygulamalarla gıda satışlarının yapılacağı endişesini taşımaktayız. Kamu kurumu niteliğinde bir meslek odası olmanın verdiği sorumlulukla tıpkı 30 Ekim İzmir Depreminde olduğu gibi, İzmir Enternasyonel Fuarı için de alan durum tespitlerini ve önerilerimizi içeren bu raporu hazırlamayı görev sayıyoruz.

ALAN DURUM TESPİTLERİ

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası İzmir Şube Yönetim Kurulu olarak yapmış 90. İzmir Enternasyonel Fuarı‘nda yapmış olduğumuz gözlemler neticesindeki tespitlerimiz alttaki gibidir:

Saatlerce açıkta kalan ve uzun süre pişmeye maruz bırakılan döner, içli köfte, tantuni, sac kavurma vb. ürünlerde mikrobiyal üreme ve çevresel risklerinin/bulaşıların kontrol edilememesi.

 Dökme olarak satılan ürünlerin (Baharat, Salça, Kuruyemiş vb.) ağzı açık bir şekilde bulunması.

Etiketi olmayan ya da etiketleme tebliğine uygun olarak etiketlenmemiş, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından verilen işletme kayıt numarası olmayan ürünlerin satılması.

Gıda maddelerinin alana getirilmesi, depolanması ve sunumu esnasında soğuk zincir uygulamalarına dikkat edilmemesi.

Gıda işlemesi ya da sunumu yapan personellerin, stand ve tezgahlarda sigara vb. tüketmesi.

Hizmet veren kişilerin kişisel koruyucu donanım (bone, kolluk, maske ve eldiven gibi) kullanmaması. Fuar alanında gıda temini sağlayan personellerin; gıda imalatına ve sunumuna uygun olmayan kıyafetle hizmet vermesi. Personel, alet ve ekipman hijyenine dikkat edilmemesi.

Dondurulmuş olarak gelen çiğ et ve et ürünlerinin çözündürme prosedürüne uygun olmayan bir şekilde açıkta çözündürülmesi.

Çiğ etle temas eden bıçak, tezgah vb. ekipmanların; pişmeden tüketilen domates, marul, soğan ve hatta ekmek ile temas etmesinin kontrol altına alınamaması.

Son tüketim tarihi / tavsiye edilen tüketim tarihi geçmiş veya çok yaklaşmış ürünlerin satış ihtimalinin göz önünde bulundurulması.

ÖNERİLER

Fuar Öncesinde;

·         Gıda maddesi üretilen ve satışa sunulan tezgah ve standlarda, satışa sunulacak personellerin el yıkaması, gıda ile temas eden alet ekipman ve bulaşıkların yıkanması, gıda tüketim alanlarının temizliği için el yıkama lavabolarının, bulaşık evyelerinin vb. ekipmanların ve su gelir giderlerinin sağlanmalı.

·         Soğuk zincirle saklanması gereken ürünler için (ör: et, tavuk, ayran, sütlü tatlı, soğuk sandviç vb.) portatif soğuk dolaplar temin edilmeli.

·         Yemek satış noktalarında yeterli sayıda masa ve sandalye kurulumu yapılarak yemeklerin güvenli bir şekilde yenmesi sağlanmalı.

·         Yemek satış noktalarında herkesin ulaşabileceği şekilde dezenfeksiyon imkanları bulunmalı.

·         Hizmet sunan personelin mevzuat gereği hijyen eğitimi alması gerekirken, eğitimsiz kişilerin alanda gıda işleme ve sunumunda çalışması ihtimali göz önünde bulundurulması.

·         Gıda işlemesi ya da sunumu yapan personeller için ayrı bir sigara içme alanı oluşturulması ve standlarda ya da tezgah başında personellerin sigara vb. kullanmaması kuralının getirilmesi.

Fuar Esnasında;

·         Fuarın açık olduğu 12.00 - 23.00 saatleri arasında yeme içme alanları İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlüklerinin, gıda bilimi konusunda eğitim almış personelleriyle denetlenmeli.

·         Yiyecek satışları, sıcak ve soğuk tutma üniteleri (benmariler ya da portatif chafing dishler) ile yapılmalı.

·         Yiyecek üretimi ve dağıtımında görevli personellerin kişisel koruyucu donanımları (maske, bone, kolluk, vb.) kullanması sağlanmalı.

·         Yemek tüketimi sebebiyle çıkacak atıklar için uygun atık alanları oluşturulmalı. Alanda oluşabilecek herhangi bir gıda ve su güvenliği riskine sebebiyet vermeyecek şekilde ve sıklıkta toplanıp bertaraf edilmeli.

·         Dökme ürünler üzeri açık şekilde satılmamalı.

·         Tüm ürünler için STT ve TETT kontrolü yapılmalı.

·         Soğuk zincirle saklanıp dağıtılması gereken ürünler için uygun depolama koşulları (+4°C ve/veya -18°C) sağlanmalı.

·         Tüm ürünler (ambalajlı, ambajsız) direkt güneş ışığına maruz bırakılmayacak şekilde depolanmalı ve satılmalı.

·         Ürünler direkt zemine temas ettirilmemeli, palet, vb. üzerine konmalı.

SONUÇ

On gün boyunca on binlerce vatandaşımızın gıda tüketeceği bu fuarda sağlıklı, güvenilir gıdaya erişimin bir insan hakkı olduğunu, halk sağlığını güvence altına almanın kamunun asli görevi olduğunu bir kez daha hatırlatıyoruz. Terra Madre Gastronomi Fuarı‘nı gıda ve gastronomi alanında tecrübeli ve yetkin ziyaretçilerin de fuar alanını ziyaret edeceği düşünülürse; gerek ülke ve İzmir Enternasyonel Fuarı‘nın imajının zedelenmemesi, gerekse İzmirlilerin 1 yıl boyunca beklediği, 90 yıldır devam eden İzmir‘in bu en büyük etkinliğinin gıda zehirlenmeleriyle kâbusa dönmemesi için İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri fuar boyunca gıda bilimi konusunda eğitim almış kişilerle denetim yapmalı ve denetim sonuçları kamuoyu ile paylaşılmalıdır.

                                                    
İzmir Enternasyonal Fuarı özelinde hazırlamış olduğumuz bu durum tespit ve öneri raporunun değindiği konularda ve benzer görüntülerle, şehir içerisinde farklı dönemlerde organize edilen yöresel ürünler ve gastronomi fuarlarında da karşılaşmaktayız. Toplumumuzun farklı yaş gruplarının, farklı kesimlerinin ve kültürlerinin bir araya geldiği bu tür etkinliklerde gıda kaynaklı hastalık ve zehirlenmelerin yaşanmaması için alınacak önlemler genel ve özel çerçevelerde belirlenmelidir. Belirlenen bu kurallar ve önlemler, toplum sağlığı için esnetilmeden uygulanmalıdır. İzmir Büyükşehir Belediyesi ve İl/İlçe Tarım ve Orman Müdürlükleri personellerinin sahada etkin denetim yapması gerektiğini düşünüyor ve ihtiyaç duyulması halinde odamız üyelerinin de her konuda destek sağlayabileceğini bir kez daha belirtmek istiyoruz.

Güzel İzmir‘in en özel etkinliği olan ve kültür mozaiğimizde önemli bir yer tutan İzmir Enternasyonel Fuarı‘nın; Terra Madre Anadolu 2022 ile dünya çapında şehrimizin tanınırlığını artırmasını temenni ederek bu büyük organizasyonda hizmet veren tüm emekçilere kolaylıklar ve başarılar diliyoruz.

                                                  
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası 
İzmir Şube Yönetim Kurulu