Odamızın, 3 Aralık Dünya Engelliler Günü dolayısıyla yayınladığı basın açıklaması aşağıda yer almaktadır.

KENDİNİZİ BİR GÜNLÜĞÜNE ENGELLİ VATANDAŞLARIMIZIN YERİNE KOYMANIZI İSTİYORUZ

03.12.2013

Bugün herkesi kendini bir günlüğüne engelli vatandaşlarımızın yerine koymaya davet ediyoruz. Tekerlekli sandalye ile dolaşmak zorunda kaldığınızı düşünün. Ya da görme engelli olduğunuzu düşünün.

Tüm gün yaptığınız işlerin ne kadarını yapabilirdiniz?

Profesyonel gelir sağladığınız işinizi bu koşullarda da yürütebilir miydiniz? Bu bakışla iş yerinizde en basit insani ihtiyaçlarınızı karşılayacak koşullar mevcut mu?

Toplu taşım araçlarını kullanmanız mümkün olur muydu?

İdarecilerden kendilerini engelli vatandaşlar yerine koymalarını talep ediyoruz, çünkü engellilerle ilgili eksikler onları hiç rahatsız etmiyor. Çünkü onlar yaptıkları işlerde kendileri için hiç var olmayan engelleri göremiyorlar.

Engelli olmayan vatandaşlardan kendilerini engelli vatandaşlar yerine koymalarını talep ediyoruz, çünkü bizler bu eksikliği görür, algılar ve idare üzerinde baskı oluştursak sorunların çözülmesinde önemli bir yol kat edilir.

Ülkemiz nüfusunun yaklaşık % 12‘si engellilerden oluşmaktadır. 2012 verilerine göre 74 milyon olan nüfusumuzun 9 milyona yakını engelli... Hiç azımsanmayacak sayıda olan vatandaşlarımızı sokaklarda, işyerlerine, sosyal alanlarda neden göremiyoruz? Onlar çalışmayı, yaşamayı sevmiyor olabilirler mi?

4857 Sayılı İş Kanunu; özel sektörde 50 ve 50‘nin üzerinde işçi çalıştıran iş yerlerinde %3, kamu sektöründe ise 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu %3 oranında engelli çalışan istihdamını zorunlu kılmaktadır. Özel sektör ve kamu işverenlerinde özürlü personel istihdam edilmediği durumlarda istihdam edilmeyen her bir kişi için para cezası uygulanmaktadır. Bu cezai yaptırım nedeni ile özel sektörde özürlüler için ayrılan kadrolarda personel istihdamı çok önemli ölçülerde sağlanmıştır. Ancak, para cezası devlet memurluğu kontenjanı için uygulanmamakta olduğundan kamu kurumları için aynı ifadeyi kullanmak mümkün değildir. İlgili Kanun gereği kamu kurumlarında bu koşulun yerine getirilmesinden Devlet Personel Başkanlığı sorumludur. Devlet Personel Başkanlığı Haziran 2013 verilerine bakıldığında toplam memur sayısının yüzde %3‘ü olan 55.334 kişilik engelli kontenjanında 23.545 kişilik engelli açığı bulunmaktadır. 

Engelli vatandaşlarımız için iş kotasının yeterli olmayacağı açıktır. Onların görevlerini sürdürürken ve tüm yaşamlarında hak ettikleri koşulların sağlanması gerekmektedir.

2005 yılında çıkarılan 5378 sayılı Özürlüler Yasası, bu amaçla kamu kurum ve kuruluşlarına ait mevcut resmî yapılar, mevcut tüm yol, kaldırım, yaya geçidi, açık  ve yeşil alanlar, spor alanları ve benzeri sosyal ve kültürel alt yapı alanları ile gerçek ve tüzel kişiler tarafından yapılmış ve umuma açık hizmet veren her türlü yapıların ve içinde özürlülerin erişebilirliğine uygun duruma getirilmesini ve büyükşehir belediyeleri ve belediyeler, şehir içinde kendilerince sunulan ya da denetimlerinde olan  toplu taşıma hizmetlerinin özürlülerin erişilebilirliğine uygun olması için gereken tedbirlerin alınması, mevcut özel ve kamu toplu taşıma araçlarının özürlüler için erişilebilir duruma zorunlu kılmış, 7 yıl da süre vermiştir.  Sürenin bitiminde kamunun üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmediği anlaşılmış ve yasanın öngördüğü süre "gerekli tedbirlerin alınabilmesi amacıyla" 3 yıl daha uzatılmıştır.

Görüldüğü gibi kağıt üzerinde pek çok düzenleme yapılmaktadır ancak tüm bu koşulların hayata geçirilmesi her birimizin takibi ve sahiplenmesi ile mümkün olacaktır.

Engelli vatandaşlarımızın her ortamda yaşamlarını insanca sürdürebilmelerini sağlamak için düşünmek, çabalamak, mücadele etmek hepimizin borcudur.

R. Petek ATAMAN
TMMOB Gıda Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı