RAMAZAN`IN YAZ AYINA GELMESİ NEDENİYLE GIDA GÜVENLİĞİ İÇİN ÖNERİLERİMİZ
8 Temmuz 2014

Ramazan ayının bu yıl da yaz mevsimine, üstelik en sıcak aylardan birisi olan Temmuz‘a rastlaması, Ramazan‘da sağlıklı beslenmeyi dolayısıyla güvenilir gıda tüketimini daha da önemli kılıyor. Beslenme düzeninin tamamen değiştiği uzun ve sıcak günlerde, oruç tutarken sağlığı korumak ve güvenli gıda tüketmek için bazı noktalara dikkat etmek gerekiyor.

Özellikle yaz aylarında kaynağı bilinmeyen, denetimsiz sokak sütü yerine pastörize veya sterilize süt tercih edilmeli, çiğ sütten yapılmış, olgunlaştırılmamış peynirler, kırık çatlak ve kirli yumurtalar satın alınmamalıdır. Soğukta muhafaza edilmesi gereken gıdaların soğukta satıldıkları kontrol edilmelidir. Donmuş gıdalar alışverişin sonunda alınmalı, çözünmemiş olduklarına dikkat edilmeli ve en kısa zamanda dondurucuya yerleştirilmelidir. Çözdürme işlemi buzdolabında yapılmalı, çözdürülmüş gıdalar yeniden dondurulmamalıdır.

Bombaj yapmış, hasar görmüş, paslanmış veya çentikli konserveler satın alınmamalıdır. Konservelerdeki bu görünümün, gıda zehirlenmesine yol açan bakteriler için uyarı işareti olduğu unutulmamalıdır.

Satın alınan gıdaların etiketlerinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca verilen kayıt veya onay numarasının olup olmadığının kontrol edilmesi ile tavsiye edilen tüketim tarihi, üretici firmanın adı ve adresi, içerik bilgileri, miktar ve fiyat bilgilerinin incelenmesi büyük önem taşımaktadır.

Ramazanda özellikle alım gücü düşük olan kesime yönelik olarak fırsatçılara gün doğduğundan tüketiciler, neredeyse hammadde fiyatına satılan ürünleri tercih etmemelidir.

Hastalıklardan korunmada güvenilir gıda tüketimi çok önemlidir. Dolayısıyla yemeklerin hazırlanması, pişirilmesi ve servisi aşamasında dikkat edilmesi gereken bazı hususlar bulunmaktadır. Örneğin; meyve ve sebzeler akan su altında iyice yıkanmalı, gerekirse sirkeli su içinde bekletilmeli, yıkama fırçası kullanılmalıdır. Çiğ et, tavuk, balık ve yumurtaya dokunduktan sonra eller yıkanmalıdır. Yemek hazırlama aşamasında, çiğ et ve tavuk kesme ve doğramada kullanılan mutfak aletleri yıkanmadan, çiğ tüketilecek sebze ve meyve ile temas ettirilmemelidir.

Besinlerin saklanması ve depolanması sırasında da gerekli özenin gösterilmesi gerekmektedir. Örneğin; Tahıl, kuru baklagiller, şeker gibi kuru gıdalar karanlık, kuru ve serin ortamda depolanmalıdır. 1-2 gün içinde tüketilmeyecek olan et, tavuk ve balık, porsiyonlanarak ve yassı bir şekilde paketlenmiş olarak dondurulmalıdır.  Et yemekleri buzdolabında 1-2 günden fazla, etsiz yemekler ise 3-4 günden fazla bekletilmemelidir.

Özellikle iftarda tüketilen yemekler sahura kadar oda ısısında tutulmamalı, yemeklerin tekrar tekrar ısıtılmasından kaçınılmalı, yemekler yenilecek miktarlarda ısıtılmalı ve hemen tüketilmelidir. Toplu yemek yenilen yerlerde, sıcak tüketilmesi gereken yemeklerin yeterince sıcak, soğuk gıdaların ise yeterince soğuk olmasına dikkat edilmelidir. Bozulduğundan kuşkulanılan gıdalar tüketilmemelidir.

FAO verilerine göre 7 milyar olan dünya nüfusunun yaklaşık 1 milyarı açlık sınırında bulunmaktadır. Buna karşın yıllık 1,3 milyar ton gıda israf edilmekte ve bu rakam da gıda üretiminin üçte birine tekabül etmektedir. Bu verilere bakarak, özellikle Ramazan ayında israfın önüne geçilmesi için birtakım tedbirler alınması çok önemlidir.

Güvenli gıda tüketimi için her tüketici aynı zamanda bir denetçidir.  Tüketiciler, gıda ile ilgili her türlü ihbar ve şikâyetlerini Alo 174 Gıda Hattı‘nı arayarak yapabilirler. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, gelen ihbarlar sonucunda gerçekleştirdiği denetimlerin sonuçlarından başvuru sahiplerini bilgilendirmektedir.

Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Ramazan ayında gıda güvenliği denetimlerini sıklaştıracağı yönünde açıklama yapmıştır. Özellikle Ramazan ayında artan ekmek ve pide tüketimi sebebiyle ekmek fırınları, toplu tüketim yerleri ve iftar çadırları ile gıda sektörünün yaklaşık yüzde 75-80‘ini oluşturan ve kanun gereği Gıda Mühendisi ve İstihdamı Zorunlu personel bulundurma zorunluluğu olmayan işletmelerde denetimlerin artırılması gerekmektedir. Gıda güvenliği ile ilgili denetimlerin sadece 1 ayı kapsayacak şekilde değil, 12 ay boyunca yapılması gerekmektedir.

TMMOB Gıda Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu